دوزبانگی هدیهای بسیار ارزشمند است که والدین میتوانند در سنین طلایی زیر هفت به کودک خود تقدیم می کنند . کودک هر چه بزرگتر میشود و بیشتر در جامعه قرار میگیرد، قدر و ارزش این هدیه ارزشمند را میداند و برای همیشه از شما قدردان خواهد بود که مهم ترین تصمیم را برای زندگیاش در بهترین سنین گرفتهاید.
دوزبانگی فواید زیادی برای کودک دارد که به پنج دستۀ عمده تقسیم میشود:
اول : فواید ارتباطی
دوم : فواید فرهنگی
سوم : فواید شناختی
چهارم : فواید شخصی
پنجم : پیشرفت تحصیلی
فواید ارتباطی
کودکان دوزبانه بهتر از کودکان تکزبانه میتوانند با محیط اطراف خود و دیگران ارتباط برقرار کنند، چون از سنین کم در معرض ارتباطات وسیعتری قرار گرفتهاند، برایشان راحتتر است که با دیگران آخت بگیرند.
برای مثال آیدا بحرینی کودک سه زبانۀ موسسه است که حدود سن سهسالگی متد دوزبانگی پیله تا پرواز را آغاز کرد و در سن ششسالگی مسلط به سه زبان فارسی، انگلیسی و فرانسوی شد. در سفری به شهرکرد که تیم اجرای سمینار ما را همراهی میکرد، بسیار راحت با دیگر افراد از شهرکرد ارتباط میگرفت و با اعتماد به نفس تمام با همۀ مربیان ، مدیران و مردمی که در سمینار حضور داشتند ارتباط برقرار می کرد و پاسخ آنها را میداد. هیچ ترسی از دیدهشدن نداشت، درصورتیکه قبلاً در سن سهسالگی که وارد مؤسسه شد، بسیار کمرو و کمحرف بود و با صدایی آرام صحبت میکرد. حال تغییرات مثبت زیادی در آیدا مشاهده میشود که بسیار ارزشمند است.
کودکان دوزبانه وقتی وارد محیط غیر از زبان مادری خود میشوند نیز میتوانند بهراحتی ارتباط برقرار کنند و برای خود دوستانی پیدا کنند. این باعث بالا رفتن اعتماد به نفس و عزت نفس در کودک میشود و کودک را تشویق به اجتماعی شدن میکند.
همانطور که همگان میدانند ما دارای دو هوش هستیم: بهره هوشی و هوش هیجانی. امروزه روانشناسان به این نتیجه رسیدهاند که اهمیت هوش هیجانی بسیار مهم است و حتی ممکن است از خود آیکیو نیز بیشتر باشد، چراکه اگر شما یک دانشآموز خیلی باهوش و بااستعداد را در نظر بگیرید که بتواند زود درس را یاد بگیرد و حافظۀ خوبی داشته باشد، ولی در ارتباطگرفتن با دیگران خجالتی باشد، هیچ وقت نمیتواند خودش را به اطرافیانش ثابت کند و خیلی هم رنج میکشد. به همین علت هوش هیجانی بسیار مهم تلقی میشود و
همه کودکان می بایست در دوران کودکی با بازی آموزش ببینند تا احساسات خود را ابراز کنند و مهارتهای ارتباطی را در سنین پایین آموزش ببینند
کودکان دوزبانه در این مهارتها بسیار خوب عمل میکنند، چون از همان سنین آغازی، فعالیت ارتباطی بیشتری نسبت به تکزبانهها داشتهاند، در هر دو زبان به تمرین و تکرار پرداختهاند و درنتیجه مهارتهای ارتباطی قویتری پیدا کردهاند. بنابراین نباید نقش آیکیو را در ارتباطات نادیده گرفت و باید به کودکان در همان سنین کم آموزش داد که چطور بهترین برخورد را در اجتماع داشته باشند.
کودک باهوشی که استعداد زیادی دارد، ولی نمیتواند با دیگران
بهخوبی ارتباط بگیرد، بسیار آسیبپذیر است و نمیتواند موفقیت کسب کند. |
فواید فرهنگی
کودکان دوزبانه از همان ابتدا که شروع میکنند زبان دوم را یاد بگیرند، با فرهنگ آن زبان نیز آشنا میشوند. زبان و فرهنگ خیلی به هم عجین شدهاند و واقعاً نمیشود زبانی را یاد گرفت، ولی فرهنگ آن را نه.
بعضی از افراد وقتی تصمیم به دوزبانگی برای کودکشان میگیرند، شاید اصلیترین دغدغهای که دارند دغدغۀ فرهنگی باشد. خیلی نگران هستند که کودکشان با یادگیری زبان دوم ممکن است فرهنگ بیگانه را فراگیرد و آسیب ببینند یا تمایل به آن فرهنگ پیدا کند. در واقع تمام تلاش کادر پیله تا پرواز این بوده است که مجموعههایی را برای بچهها گلچین کنند که کمترین مشکل محتوایی نداشته باشد . اما رویش خار کنار گل اجتناب نا پذیر است .
فواید شناختی
افزایش مهارتهای تحلیلی و توانایی حل مسئله
کودکان دوزبانه به این دلیل که از همان ابتدای کودکی در معرض یادگیری دو زبان بودهاند، مهارتهای تحلیلی بالایی دارند و قادر هستند مسائل را با انعطاف پذیری ذهنی بالاتری تحلیل کنند.
کودکان دوزبانه از کودکی آموختهاند برای یک شیء میتوان دو یا چند کلمۀ متفاوت استفاده کرد و این باعث شده ذهنشان انعطافپذیر شود و زمانی که در زندگی با مسائل و مشکلات مواجه میشوند، دو یا چند راهحل به ذهنشان خطور میکند. کودکان دوزبانه محیط اطرافشان را بهتر درک میکنند و بهتر میتوانند ارتباط بگیرند، چون تمرینات بیشتری در یادگیری زبان نسبت به تکزبانهها انجام دادهاند.
شکلگیری و افزایش تواناییهای اجتماعی
برای مثال آیدا کودک سهسالهای بود که وارد مسیر دوزبانگی پیله تا پرواز شد. در ابتدا که وارد محیط شد دختری بسیار تودار، خجالتی و بیانگیزه بود و در طی مسیر تغییرات شگفت انگیزی داشت ،که جا دارد در اینجا به شما نیز بگویم بعد از گذشت دو سال آیدا علاوه بر اینکه پیشرفت خوبی در انگلیسی صحبتکردن پیدا کرد، بسیار شاد، اجتماعی و خلاق شده بود، دوستان زیادی پیدا کرده بود و حتی توانایی شروع و یادگیری زبان سوم را نیز پیدا کرده بود. در حال حاضر یک سال است که زبان فرانسه را شروع کرده است، روز به روز ارتباطات بهتری با همسالان خود پیدا میکند و بر زبان فرانسوی نیز مسلط است. آیدا الگوی خوبی برای آن دسته از افرادی است که بهدنبال اجتماعیشدن کودک خود نیز هستند. به جرأت میتوان اظهار داشت که دوزبانگی هدایای ارزشمند ارتباطی و مهارتهای اجتماعی را به کودکان هدیه میدهد.
به یاد داشته باشیم هدف ما داشتن کودکی شاد، خلاق و دوزبانه
است که میتواند ارتباط خوبی با اطرافیان برقرار کند. |
فواید شخصی:
دوزبانگی در کودکان باعث میشود رشد شخصی و شخصیتی خوبی نسبت به تکزبانهها پیدا کنند. ازجمله موارد زیر را میتوان نام برد:
- تمرین بیان و سخنوری در کودک
- تقویت فن بیان
- آشنایی بهتر با محیط اطراف و دامنۀ لغات بالاتری نسبت به تکزبانهها دارند
- آشنایی با دنیای پیچیده علم به وسیلهی بازی و سرگرمی، و همچنین قرار گرفتن در معرض صوت و تصویر غنی با بهره گیری از پکیجهای آموزشی مناسب که توسط موسسه برنامه ریزی شده است.
- اعتماد به نفس بالاتر در صحبتکردن
- ارتباطات اجتماعی وسیعتر نسبت به تکزبانهها
- علاقهمند شدن به یادگیری زبانهای بیشتر
- توانایی بیشتر نسبت به تکزبانهها در یادگیری زبانهای مختلف
- سرعت بالاتری در تصمیمگیری پیدا میکنند، چراکه باید سریع تصمیم بگیرند جملاتشان را به کدام زبان بگویند و این تمرین روزانه باعث میشود سرعت عمل بالاتری پیدا کنند.
- دوزبانهها همدلی بهتری با اطرافیان دارند.
- دوزبانهها احساس مسئولیت و مسئولیتپذیری بیشتری دارند.
- ذهن آنها برای یادگیری آمادهتر و مانند مزرعهای است که آمادۀ بذرپاشی است.
- خلاقیت بیشتر در کودکان و یافتن راههای متنوع برای حل مسائل
- دوزبانهها محیط اطراف خود را بهتر درک میکنند و بهتر میتوانند ارتباط بگیرند.
- توانایی تحلیل مسائل و مشکلات به روشهای مختلف را دارا هستند.
فواید درسی و تحصیلی
در کشور ما وقتی صحبت از ارتباط دوزبانگی با پیشرفت تحصیلی میشود، معمولاً افراد در مقابل آن موضع میگیرند و این حرف را قبول ندارند. با بررسی این موضوع با چند مثال متوجه میشوید که اینگونه افراد شاید واقعاً حق داشته باشند، چراکه دوزبانگی و اصول صحیح آن را ناآگاهانه نمیدانستند و از ترس باعث شده واقعاً کودکان دچار افت تحصیلی شوند.
یکی از نمایندگان پیله تا پرواز اظهار داشت که وقتی کلاس اول دبستان بود فارسی را درست نمیتوانست صحبت کند، چراکه زبان مادریاش ترکی بود و والدین از همان بدو تولد فقط با زبان ترکی با او صحبت کرده بودند و از اینکه چه فشار و ضربه روحی را متحمل شده بود که الآن میتواند بهراحتی فارسی صحبت کند برایمان تعریف میکرد.
من از این تعاریف سه نکتۀ خیلی مهم را متوجه شدم:
اول اینکه والدین بهعلت ترس از یادنگرفتن زبان مادریشان فقط با کودک خود یک زبان را صحبت میکنند، درصورتیکه اگر هر دو زبان صحبت میشد هیچ اتفاقی نمیافتاد، نهتنها زبان دوم را بهراحتی یاد میگرفت، بلکه مغز و ذهن کودک برای یادگیری آمادهتر میشد و کودک میتوانست در تحصیل هم موفق باشد.
مورد مهم دیگر این بود که کودک با وارد شدن به محیطی که همهی کودکان در آن محیط به زبان فارسی ، یعنی زبانی غیر از زبان مادری او صحبت میکنند، دچار ترس و وحشت میشود. باعث میشود کودک از لحاظ روحی و روانی و عاطفی دچار مشکلاتی از قبیل کاهش اعتماد به نفس و خود باوری، ترس از حرف زدن در جمع و استرس و فشار و افت تحصیلی به علت مسلط نبودن به زبان آموزشی و همچنین باعث کمرویی کودکان میشود. خودتان را تصور کنید که بدون هیچ آشنایی با زبان انگلیسی وارد کلاس درس استادی میشوید که کلاس را کاملاً به انگلیسی اداره میکند. آیا متوجه درس میشوید؟ آیا برایتان مقدور است از خودتان دفاع کنید و در جمع ارتباط برقرار کنید؟ این یک تراژدی خیلی بزرگ است و واقعاً باعث دلسردی نسبت به آموزش و کاهش اعتماد به نفس و فرار از در جمع بودن میشود. پس نقش والدین در اینجا خیلی مهم است که یک متد علمی و جهانی از دوزبانگی با استانداردهای لازم را برای کودک خود انتخاب کنند و فرایند دوزبانگی را طبق اصول و استانداردهای جهانی اجرا کنند.
و اما نکتۀ سوم اینکه با وجود اینکه کودک 7ساله بوده و در محیط قرار گرفته، بهراحتی زبان دوم را یاد گرفته است. نقش محیط غنی در یادگیری بسیار مهم است و این برای والدینی است که همیشه میگویند دیر شده است، چراکه کودکم 7ساله شده و با وارد شدن به مدرسه احتمال دارد یادگیری زبان دوم برایش سختتر باشد.
پس نتیجه میگیریم دو زبانگی هیچوقت باعث نمیشود که کودکان افت تحصیلی پیدا کنند. فقط آگاهنبودن به متدهای دوزبانگی و استفادهی صحیح از آن در آموزش به کودکان دارای نقص و ایراد بوده است که با آگاهکردن والدین و استفاده از اصول استاندارد باعث میشود کودکان بهراحتی دوزبانه و چندزبانه شوند و از آن لذت ببرند. نهتنها کودکان از دوزبانگی لذت میبرند، بلکه اطرافیان کودک رضایتخاطر دارند و افتخار میکنند که کودکی دوزبانه دارند. پس باید آگاه باشیم کودکان معصوم و بیدفاع را در دام ناآگاهیهای خود نیندازیم و تلاش کنیم با بالابردن دانش و اطلاعات خودمان زمینهای مناسب و بستری غنی را برای آموزش هرچه بهتر کودکان فراهم کنیم.
در گذشته بهدلیل ناآگاهی والدین و استفاده از روشهای غلط دوزبانگی، کودکان دوزبانه دچار افت تحصیلی شدید می شدند که آثار روحی و روانی مخربی برای کودکان در بر دارد.
آگاهانه کودک خود را دوزبانه کنیم. |
نویسنده: نسیم ابریشمی